به منظور بررسی ماکروبنتوزها و شاخص های فیزیکی و شیمیایی آب در استخرهای پرورش میگوی پاسفیدغربی طی ماه های تیر لغایت مهر در سایت پرورش میگوی شیف واقع در بخش مرکزی استان بوشهر از سه استخر 1 هکتاری نسبت به جمع آوری نمونه رسوب و اندازه گیری فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب شامل دما، اکسیژن محلول، شوری و pH و مواد مغذی شامل فسفات کل، نیترات، نیتریت و آمونیاک اقدام شد. برای شناسایی بنتوزهای رسوبات، با استفاده از یک دستگاه نمونه بردار بنتوزگراب با سطح پوشش 250 سانتی مترمربع نمونه برداری از کف استخرهای پرورشی انجام و نمونه ها به آزمایشگاه پژوهشکده میگوی کشور منتقل گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که مهمترین ماکروبنتوزها شامل سه گروه اصلی یعنی شکم پایان (Gastropods)، دوکفه ای ها (Bivalves) و پرتاران (Polycheta) بود. همچنین میانگین فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب شامل دما، اکسیژن محلول، شوری و pH و مواد مغذی از جمله فسفات کل، نیترات، نیتریت و آمونیاک نیز گزارش می گردد. نتایج به دست آمده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی، نشان داد که ضریب همبستگی میان اکسیژن با میانگین وزن و طول منفی و کاملا معنی دار بود (P<0.05). قابل ذکر است که آزمون چند متغیری در رابطه با فاکتورهای کیفیت آب مشخص کرد که یک رابطه همبستگی منفی معنی دار میان فسفات کل و میانگین وزن و طول وجود دارد (P<0.05). همچنین میان نیترات و میانگین وزن و طول میگوها در طول دوره پرورش یک رابطه همبستگی معنی دار مثبت مشاهده شد (P<0.05). نتایج حاصل از بررسی و شناسایی کفزیان در استخرهای پرورشی تحت مطالعه بیانگر فقر جمعیت بنتوزی در سیستم های مذکور بود.

مقدمه: سیگار کشیدن با افزایش معنی دار خطر بیماریهای قلبی عروقی در ارتباط است. مطالعات قبلی بیانگر تاثیر نامطلوب سیگار کشیدن بر الگوی لیپیدهای سرمی می باشند. ولی شواهدی مبنی بر ارتباط با سیگار کشیدن و عوامل تشکیل دهنده سندرم متابولیک نظیر لیپید پرفایل و چاقی وجود ندارد. هدف از این مطالعه تایید فاکتورهای شیوه زندگی نظیر سیگار کشیدن بر اجزا سندرم متابولیک می باشد.روش کار: در این مطالعه، توصیفی- تحلیلی، 5573 نفر مردان غیردیابتی مورد بررسی قرار گرفتند. افراد شرکت کننده شاخص های بیوشیمیایی شامل کلسترول تام (TC) و تری گلیسرید (TG) و HDL و LDL مستند اندازه گیری شدند. یافته های بالینی و آزمایشگاهی بین سیگاری ها و غیرسیگاری ها با استفاده از آزمونهای t و کای اسکوئر مقایسه شدند.نتایج: نتایج نشان داد که LDL کلسترول (111.65±40.49 در مقابل 115.34±39.3) و تری گلیسرید (172.32±116.83 در مقابل 175.13±102.05) در سیگاری ها بالاتر از غیرسیگاری ها می باشد. شاخص توده بدنی، دور کمر، نسبت دور کمر به دور لگن در سیگاری ها پایین تر بود. میانگین فشار خون سیستولی (117.25±17.745 در مقابل 112.06±15.888 میلی متر جیوه) و فشار خون دیاستولی (76.23±10458 در مقابل 73.66±10.084 میلی متر جیوه) در سیگاری ها به طور معنی داری کمتر از غیرسیگاری ها بود (P<0.05). نسبت افراد با دو فاکتور سندرم متابولیک بر طبق ATPIII تری گلیسرید 150mg/dl³ و HDL<40mg/dl در سیگاری ها بالاتر از غیرسیگاری ها بود (33% و 39.64%) (P<0.05) ولی درصد سیگاری ها با سه فاکتور سندرم متابولیک به طور غیرمنتظره ای بالاتر بود (49.62% و 43.82%).نتیجه گیری: یافته ها بیانگر این فرضیه است که فاکتورهای شیوه زندگی نظیر سیگار کشیدن بر روی فاکتورهای سندرم متابولیک تاثیر منفی بر جامی گذارند. البته معنی دار بودن تفاوتها ممکن است بخاطر حجم نمونه زیاد که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفته است، باشد و تفاوتها از نظر بالینی معنی دار نباشد که نیاز به مطالعات بیشتر احساس می شود.

در این مطالعه فاکتورهای مهم کلیدی کیفیت آب از قبیل درجه حرارت، pH، EC، اکسیژن محلول،کاتیون ها و آنیون های شاخص آب و تولیدات اولیه در کل پهنه آبی دریاچه گلابر در استان زنجان به منظور افزایش تولید و توسعه پایدار آبزی پروری مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی ها نشان می دهدکه مقادیر pH آب کل پهنه آبی دریاچه با میانگین 8 و میزان قلیائیت بی کربنات با میانگین 347.6 میلی گرم بر لیتر خصوصیات بافری مناسب بر خوردار بوده و مقادیر آنیون ها و کاتیون ها محلول هیچکدام از این پارامترها در حد فاکتور محدود کننده جهت آبزی پروری اعم از گرم آبی و سرد آبی محسوب نمی گردد. میانگین اکسیژن محلول سطح و عمق دریاچه به ترتیب 9.2 و 5.2 میلی گرم بر لیتر بوده که در حد مطلوب و استاندارد آبزی پروری قرار داشته اما میزان حداقل اکسیژن محلول ثبت شده 0.4 میلی گرم در لیتر و همچنین کمبود اکسیژن لایه تحتانی تا حد صفر در بر خی از ماه های نمونه برداری از نکات قابل توجه بعنوان عامل محدود کننده محسوب می گردد. با توجه به نتایج حاصل و شرایط اقلیم منطقه مورد مطالعه حدود 5 ماه از سال درجه حرارت آب بالای 15 درجه سانتی گراد بوده و در این فاصله زمانی قابلیت پرورش ماهی فراهم می باشد. بر اساس نتایج این تحقیق حدود 90 هکتار از سطح دریاچه جهت توسعه آبزی پروری انتخاب گردید و بر اساس روابط موجود و با توجه به عمق و لایه بندی حرارتی از منبع آبی دریاچه گلابر سالانه به میزان 360 تن ماهی قزل آلا به شیوه پرورش در قفس می توان تولید نمود.

زمینه و هدف: مهم ترین معضل جهانی محیط زیست به ویژه در شهر های بزرگ، آلودگی هوا است که بعنوان یک تهدید دائمی و جدی برای سلامت و بهداشت جامعه و محیط می باشد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل فاکتورهای فیزیکی دودکش ها بر میزان غلظت آلاینده ها در مدل AERMOD می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش مدلسازی برای 4 کارخانه؛ ارچین، خیام، نوآوران و مجتمع کاشی میبد برای 6 ماه اول سال 1394، صورت گرفت. جهت اجرای مدل با در نظر گرفتن مساحت 20×20 کیلومتر مربع به مرکزیت کارخانه خیام، جهت اجرای زیر مدل ائرمت از داده های هواشناسی میبد به صورت میانگین سه ساعته و جهت اجرای زیر مدل ائرمپ از مدل رقومی ارتفاع SRTM 50 متر استفاده گردید. جهت آنالیزهای آماری از نرم افزار SPSS ویرایش 22 مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج آنالیز آماری نشان داد که کارخانه های مذکور از نظر میزان پراکنش ذرات اختلاف معنی دار داشته که کارخانه نوآوران بیشترین غلظت و کارخانه مجتمع کاشی میبد، کمترین مقدار را به خود اختصاص داده بودند. نتیجه گیری: نتایج رتبه بندی فریدمن نیز حاکی از آن بود که فاکتورهای فیزیکی کارخانه، تاثیر گذار بر میزان غلظت ذرات، به ترتیب عبارتند از: قطر دودکش، دبی خروجی ذرات معلق، سرعت خروج ذرات معلق، ارتفاع دودکش، دمای دودکش و ارتفاع گیرنده. صحت سنجی مدل با 23 نقطه اندازه گیری شده با دستگاه محیطی در ماه های مختلف صورت گرفت که نتایج همبستگی نتایج مدل و نقاط شاهد با مقدار معنی داری 0/002، تایید شد.

محوطه تاریخی بلقیس، شامل ساختارهای خشتی و گلی به وسعت 180 هکتار در 3 کیلومتری جنوب شهر کنونی "اِسفراین" در خراسان شمالی ایران واقع گردیده است. نقش کیفیت خاک در ایجاد آسیب های وارده به خشت و ساختارهای خشتی محوطه بلقیس هدف این مقاله می باشد. انتخاب خاک مناسب نخستین گام تهیه خشت است، لذا بررسی نقش کیفی خاک مورد استفاده از ضرورت و اهمیت برخوردار است. نمونه های گردآوری شده به کمک مطالعات فیزیکی، شیمیایی و مینرالوژیک مورد بررسی قرا گرفتند. بافت خاک ریزدانه مملو از ماسه و سیلت و فقر رس به همراه فازهای مخرب مسکویت و کلسیت موجود در نمونه ها مطابق با مطالعات خاکشناسی منطقه به عنوان پارامترهای شیمیایی خاک در فرآیند آسیب های ناشی از رطوبت نزولی تعیین گردید.

خلیج گرگان از اکوسیستم های نادر کشور است که از نظر اکولوژیک و اقتصادی واجد ارزش های ویژه ای در مقایسه با سایر منابع آبی کشور است. نمونه گیری و آنالیز ماهانه پارامترهای کیفی آب خلیج شامل نیترات، نیتریت، قلیائیت، آمونیاک، شوری، pH، اکسیِژن محلول و دمای آب از 19 نقطه مختلف خلیج گرگان برای توزیع مکانی پارامترهای کیفی آب خلیج انجام شد. نمونه برداری به صورت ماهانه در سال 1390 صورت گرفت. سپس داده های ماهانه با استفاده از نرم افزار 9. 0 Surfer مورد درون یابی توسط روش های درون یابی مختلف (کریجینگ، عکس فاصله، رگرسیون چند جمله ای، چند جمله ای موضعی و اسپلاین) قرار گرفتند. روش های ذکر شده با به کارگیری روش اعتبارسنجی متقابل براساس معیار ارزیابی جذر میانگین مجموع مربعات خطا مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج، برتری روش رگرسیون چند جمله ای را نسبت به سایر روش ها نشان داد. بنابراین توزیع مکانی ماهانه پارامترهای مورد مطالعه خلیج با استفاده از این روش و نرم افزارهای 7. 10 MATLAB و 9. 0 Surfer استخراج و میانگین پارامترهای نیترات، نیتریت، قلیائیت، آمونیاک، شوری، pH، DO و دمای آب در خلیج محاسبه شدند. برطبق نتایج تحقیق حاضر، حداکثر مقادیر پارامتر دما 30 درجه ساتی گراد، پی اچ 8/88، اکسیژن محلول 16/07، شوری 17، قلیائیت 400، نیترت 3/96، نیتریت 0/19 و آونیاک 1/5 اندازه گیری شد. مقایسه بین میانگین این پارامترها در خلیج گرگان و استانداردهای موجود نشان می دهد که خلیج گرگان مکان مناسبی برای پرورش گونه هایی مانند کپور، قزل آلا و فیل ماهی می باشد.

رشد گیاه بطور مستقیم تحت تاثیر رطوبت خاک، تهویه و مقاومت مکانیکی خاک در برابر نفوذ ریشه قرار دارد. دامنه رطوبتی با کمترین محدودیت (LLWR) دامنه ای از رطوبت خاک است که در آن رشد گیاه در ارتباط با مکش ماتریک، تهویه و مقاومت مکانیکی خاک با کمترین محدودیت روبرو است. در این پژوهش اثر خاکورزی بر فاکتورهای فیزیکی کنترل کننده رشد گیاه در قالب شاخص LLWR بررسی گردید. با استفاده از استوانه های فلزی تعداد شصت نمونه خاک دست نخورده از دو قطعه زمین کشاورزی مجاور هم، یکی با سیستم خاکورزی مرسوم و دیگری با سیستم بدون خاکورزی (به مدت 2 سال) جمع آوری شده و منحنی رطوبتی، منحنی مقاومت و وزن مخصوص ظاهری نمونه های خاک اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که مقدار LLWR در سیستم خاکورزی مرسوم به طور معنی دار بیشتر بود (P<0.01). در سیستم بدون خاکورزی در 63% نمونه ها ɵSR (رطوبت معادل مقاومت فروروی 2 مگاپاسکال) به عنوان حد پایینی LLWR جایگزین ɵPWP (رطوبت در نقطه پژمردگی) گردید. در حالیکه این رقم در خاکورزی مرسوم 53% بود. مقدار شاخص LLWR در هر دو سیستم خاکورزی با افزایش وزن مخصوص ظاهری تا یک حد مشخص، ابتدا روند صعودی داشته و از آن به بعد کاهش یافته است.

عوامل محیطی به عنوان نیرویی قدرتمند در شکل دهی ریخت موجودات اثر می گذارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر برخی فاکتورهای فیزیکی زیستگاه بر تغییرات ریختی Baetis vernus در امتداد رودخانه کرج می باشد. نمونه برداری در دو فصل پاییز (1397) و بهار (1398) توسط کیک نت با چشمه تور 500 میکرون در 10 ایستگاه (سه تکرار)، با ثبت 11 متغیر محیطی انجام گرفت. شناسایی گونه با تفکیک جنسیت (نر و ماده) انجام شد. 42 ویژگی ریختی بر روی 30 نمونه (نر و ماده) در هر ایستگاه با استفاده از گراتیکول اندازه گیری شد. پس از انجام آنالیزهای آماری بر روی داده ها، نتایج نشان داد تغییرات فاکتورهای محیطی دما (پاییز)، عمق (بهار) و ارتفاع (پاییز و بهار) اختلاف معنی دار داشتند (05/0>p). همچنین مؤثرترین متغیرهای محیطی بر الگوی تغییرات ریختی، دما، عرض و دبی در فصل پاییز و دما، سرعت جریان آب، دبی، شوری و EC در فصل بهار بودند. به نظر می رسد نوسانات این فاکتورهای محیطی با تأثیر بر شرایط زیستگاه عامل تغییرات ریختی گونه Baetis vernus (تغییرات صفات حرکتی و غیرحرکتی با تغییر شرایط زیستگاه) در طول رودخانه کرج باشد. تحلیل ها در خصوص دوریختی جنسی گونه Baetis vernus نشان داد صفات بین دو جنس نر و ماده تفاوت نداشتند.